30.5 C
Tirana
E martë, 12 Gusht, 2025

“Apologjia e kameleonit” – Luan Myftiu

Nga Luan Myftiu

Vëllezër mëkatar!

Kam dashur me kohë t’ju lutem të më kuptoni. Unë jam kafsha më fatkeqe e pyllit. Kot e kanë që më akuzojnë si servil e dallkauk. Aftësia ime për t’u përshtatur buron nga paaftësia ime për t’u vetëmbrojtur.
Unë jam më i butë sesa duhet në krahasim me ashpërisnë tuaj. E kush mund të lartësohet, kur ndjen se qëndron më lart se unë? Po unë ç’faj kam se nuk guxoj të urrej atë që meriton të urrehet? E si mund të urrejë të tjerët ai që mbijeton duke shfytyruar veten?! Kur krenaria juaj buron nga papërkulshmëria e shpirtit, përulësia ime është bijë e një frike imagjinare! Nëse vërtet jam i neveritshëm, përse trajtohem si i denjë për t’u urryer?
Çuditem me ata që barabitin forcën e tyre me dobësinë e një mjerani.
Unë pres vetëm të mëshirohem nga ata, që s’kanë nevojë të poshtërojnë të tjerët për të qëndruar aq lart sa ç’pretendojnë!
Edhe i veshur me pushtet, unë përsëri mbetem kameleon.
Si thoni, a s’dua të kem edhe unë një fytyrë? Të lë në jetë një gjurmë? Të kem një buzëqeshje timen? Një dinjitet? Të tremb gjithë ata që më trembin? Të tall edhe unë ata që më tallin? A s’dua të jem i denjë për t’u respektuar? Pse u dashka të jem skllav i ambientit dhe rrezhanave? Përse të mos mbetem i kuq, kur trualli bëhet gri! Pse të ulërij vetëm kur ulërijnë të tjerët?
Sa i pazoti që jam unë, i gjori! Mos jam i ndëshkuar prej Zotit! Tërë forca ime (nëse mund të quhet forcë) qëndron tek dobësia ime. Juve ju mbron guximi, mua frika! Përse m’u dashka të bëhem i poshtër, edhe kur s’dua të jem i tillë?
Mos prisni të ndryshoj. Unë s’mund të mos jem, ky që jam. Unë i justifikoj ligësitë e mia,, duke menduar që, para se t’u bëj keq të tjerëve, poshtëroj më parë veten. Ndaj ruhuni prej meje, vëllezër!
Mjerimi dhe njëkohësisht rrezikshmëria ime burojnë ngaqë jam mësuar me pafytyrësinë time!
Mos më gjykoni nga përpjekjet që bëj për t’u dukur ai që s’jam.
Edhe në shpirtin e një lepuri fshihet dëshira për t’u bërë tigër.
Mëshiromëni!

Nga “non gratat” e reja deri te arrestimet e pritshme/ Çfarë pritet të sjell vjeshta politike në Shqipëri?

Vjeshta pritet të sjellë ndryshime të papritura për të korruptuarit në vend. SPAK duket se ka lejuar një numër të madh politikanësh të kalojnë pushimet në qetësi, por ka gjasa që verën e ardhshme t’i presë pas hekurave.

Shumë prej tyre po jetojnë me frikën e arrestimit, por ai që e tregon hapur është Ilir Meta. Indikacionet janë se situata për të po përkeqësohet dhe se SPAK do të fillojë të veprojë këtë vjeshtë. Meta zbuloi pak ditë më parë se llogaritë bankare të tij dhe të Partisë së Lirisë janë bllokuar, duke sugjeruar se hetimet kanë përparuar. Ai është nën hetim për disa çështje, me kryesoret CEZ-DIA, lobimet në SHBA dhe fshehjen e pasurisë.

Një tjetër zhvillim këtë vjeshtë pritet të jetë dërgimi për gjykim i Sali Berishës. SPAK ka zgjatur hetimet për aferën me Kompleksin “Partizani” dhe me shumë gjasë, dosja do të jetë gati për gjykatë. Gjithashtu, pritet të përfundojë edhe procesi gjyqësor për Fatmir Mediun, lidhur me çështjen e Gërdecit.

Një tjetër ngjarje e rëndësishme është hetimi mbi “21 Janarin”.

Mazhoranca gjithashtu mund të trazohet këtë vjeshtë.

Sipas zërave, Frida Krifca dhe Olta Xhaçka mund të merren të pandehura, ndoshta edhe me masa sigurie.

Xhaçka akuzohet për skema të dyshimta me pronat e ushtrisë, ndërsa Krifca për përvetësim fondesh nga BE. Në listën e SPAK për hetime janë edhe disa ish-kryebashkiakë.

Një tjetër aksion i rëndësishëm pritet lidhur me përgjimet nga “SKY ECC”. Me qindra gjyqtarë, prokurorë, ish-gjyqtarë, ish-prokurorë, oficerë policie dhe avokatë mund të përfundojnë pas hekurave, një zhvillim që pritet të tronditë themelet e sistemit të drejtësisë në vend.

Nga ana tjetër, SHBA ka paralajmëruar zgjerimin e listës së sanksioneve në Ballkan, ku përfshihet edhe Shqipëria. Pas Berishës, pritet të ketë emra të tjerë të lartë, përfshirë ndoshta edhe figura nga Partia Socialiste.

Zhvillime priten edhe nga Londra. Shumë emra janë tashmë të shpallur të padëshiruar, por mbahen të fshehur. Disa ish-ministra të Berishës dhe deputetë pranë tij nuk mund të kalojnë La Manshin, dhe pritet që lista të zgjerohet më tej. Në këtë kuptim, vjeshta parashikohet të jetë jashtëzakonisht e tensionuar.

Mediat italiane: “Kundër-migrimi” i italianëve në Shqipëri për ndërhyrjet kirurgjikale estetike, ka dhe informalitet e rreziqe

Një migrim që bashkon ndërhyrjet kirurgjikale estetike dhe pushimet, me shumë pacientë nën 25 vjeç. Mjekë italianë paguhen për ndërhyrjet. Dhe, përveç spitaleve zyrtare, ka edhe klinika gjysmë të fshehta, shkruan Corriere.

Ata janë djem dhe vajza, por edhe nënat, tezet, bashkëshortët, të dashurit, dashnoret, gjyshërit, prindërit e ndarë që ribashkohen për këtë rast, të cilët shoqërojnë (dhe financojnë) pacientët pretendentë për ndërhyrje.

Ky migrim ndodh gjatë gjithë vitit, dhe veçanërisht tani, në gusht. Kështu, mund të kombinohet ndërhyrja estetike me pushimet. Çmimi për ndërhyrjet është i përballueshëm, ndërsa për pushimet është shumë i ulët.

Nga Malpensa në Shqipëri dhe kthim. Për të drejtuar hundën, për të eliminuar qeset e syve, për të transplantuar flokët, për të ngritur mollëzat, për të fryrë buzët, për të modeluar muskujt e barkut, për të rritur dhe (sidomos) për të zvogëluar gjoksin, për të dobësuar kofshët dhe krahët…

Vendi i duhur është në Tiranë, në atë Shqipëri që të rinjtë shqiptarë e pëlqejnë shumë. Eksodi në Itali, tashmë është një histori e vjetër, e prindërve që kalonin Adriatikun dhe bënin punë të vështira. Një histori që tani është mbyllur.

Gjuha italiane në shkollë? Jo, tani ata studiojnë vetëm anglisht. “Rai në televizor nuk ekziston më për të mësuar këngët e Festivalit të Sanremos? Tashmë ata kanë Netflix dhe Spotify dhe as nuk iu intereson më gjuha italiane.

Çfarë tjetër? Asgjë tjetër për të thënë: tani në Shqipëri shkojmë ne (italianët), pacientët në klinikat e ndërhyrjeve kirurgjikale, pensionistët nga Lombardia dhe Veneto që kalojnë dimrin në Durrës, në plazhet e familjeve në pushime për 5 euro në ditë për një çadër e një shezllon dielli; dhe sigurisht, ne jemi gjithashtu mjekët në të njëjtit spitale që ofrojnë këto ndërhyrje.

Mjekët italianë me kontrata të përkohshme në Tiranë

Për shembull, në klinikën më të madhe private në Shqipëri, që ka një sipërfaqe prej dy mijë metrash katrorë dhe drejtohet nga profesori 53-vjeçar Skerdilajd Faria, me shumë specializime në Rianimacion në Romë, shumica e mjekëve janë të trajnuar në Itali dhe kanë kontrata të përkohshme në Tiranë.

Mjekët vijnë, kryejnë operacionet dhe ikin. Në klinikën e Faria, e cila shpërndan shpërblime për punonjësit që presin një fëmijë, kryhen rreth 4,000 operacione në vit. Në hapësirat e kësaj klinike, që i ngjajnë me një anije kozmike në pamje dhe me teknologji moderne, mjekët kryejnë ndërhyrjet e zakonshme, ku mendohet se do të gjeje klinikën e përkryer për të trajtuar pasojat e revolucionit të flokëve.

Ndërhyrjet kirurgjikale dhe çmimet

Për shembull, një rinoplasti (ndryshimi i formës së hundës) kushton mesatarisht nga 3,000 deri në 3,500 euro, ndërsa një transplant flokësh është rreth 1,500 euro dhe një blefaroplasti (ndërhyrje për qepalla) kushton rreth 1,000 euro, shumë më pak se në Itali dhe në vende të tjera të Europës. Çmimet në klinikën e profesor Faria, “Keit”, përfshijnë dy fluturime, transportin me shoqërues që pret jashtë aeroportit, një javë në hotel, operacionin dhe qëndrimin në spital.

Gjysma e pacientëve janë nën 25 vjeç, dhe është një ushtrim retorik të pyesësh Faria-n për arsyet e ndryshimeve trupore. Secili vepron sipas dëshirës së vet, ndonjëherë veçoritë fizike ndikojnë në sigurinë në vetvete dhe në marrëdhëniet shoqërore, ndonjëherë ndodhin për shkak të kapriçove të rinisë, dhe ndonjëherë për shkak të këmbënguljes së prindërve që shfrytëzojnë mundësi të veçanta për të paguar dhe për të përfunduar ndërhyrjet, ose ndoshta një ditë do të zbulojmë se të gjithë jemi të ndikuar nga diktatura e selfie-ve dhe imazheve të përkryera.

Klinikat në Tiranë

Tirana, e cila është nën një spekulacion të etur ndërtimi që po transformon qendrën e vjetër të qytetit, ka një rrjet të madh klinikash. Sa janë saktësisht, askush nuk e di, disa spitale hapen dhe mbyllen ndoshta duke marrë paradhënien për operacionet, ndryshojnë zhvendosen papritur, dhe shpallen në reklamat online si markat e mëdha të konkurrencës me të cilat nuk kanë lidhje; disa klinika të tjera shfaqen në ndërtesa të periudhës së diktaturës, më të ashpra se të gjitha diktaturat komuniste, dhe për t’i gjetur ato, duhet të eksploroni parkimet nëntokë të shpresoni të shihni tabelat e shkruara në mure, të ngjiteni në shkallët me drita që ndriçojnë vakët dhe të kaloni në ashensorë të rrezikshëm, dhe pastaj të trokisni në derën e duhur. Përballë spitaleve zyrtare, kjo është një gjeografi (gjysmë) klandestine që përpiqet të tërheqë pacientë drejt rreziqe që janë shumë të dukshme.

Bregu i Durrësit

Nga aeroporti i emëruar Nënën Tereza në Tiranë, është 30 minuta me makinë. Nga Tirana në Durrës, një nga daljet e para në det — një shtrirje kilometrike e plazheve — është një orë.

Në Durrës, bregu më i largët nga qendra është ai i hoteleve me yje, me shëtitore për biçikleta dhe këmbësorë, plazhe të organizuara me shërbime të përsosura, policia që vëzhgon në uniformë dhe civile, zona për lojëra për fëmijët, dhe ndonjëherë luks — që shpesh degradohet në klishe — në ndërtimin e fasadave dhe organizimin e hapësirave të brendshme; zona pranë portit është më autentike, e ngjyrosur, e ndotur pasi këtu mbizotëron shpirt i pastër i qytetit bregdetar, kaotike, e zhurmshme dhe e mbushur me kryqëzime të komedisë njerëzore.

Hotelet dhe restorantet

Ka hotel të vegjël si “Afa Hotel” që na kthejnë pas në Milano, pronari i këtij biznesi që ka punuar 11 vjet mes via Padova dhe lagjes Adriano, duke ndërtuar skena koncertesh: me gruan, vajzat dhe vëllezërit, dhe me kalabrezin Giovanni si kuzhinier, ka nisur së fundmi aktivitetin. Atë e karakterizon aftësia për të pritur turistët dhe për t’i bërë ata të ndjehen si në shtëpi, pa ndjerë se janë thjesht klientë.

E njëjta gjë ndodh duke biseduar me shqiptarët në dyqane, bare në plazhe dhe restorante që ofrojnë peshk të freskët. Dhe, ndonëse nuk kemi zgjedhur ne vendin ku të lindim, është emocionuese të shohësh sjelljet e të moshuarve: pas një jete të gjatë ku të gjithë e vëzhgonin njëri-tjetrin dhe informonin për ata që i bezdisnin, sot ata presin me padurim që një të huaj të fillojë një bisedë për të qeshur së bashku dhe për të shijuar atë cka vendi ofron.

Konkurrenca nga Turqia

Në fillim kishte vetëm një mjek turk në të gjithë Shqipërinë, në Tiranë, i cili ofronte ndërhyrje kirurgjikale estetike, por për shkak të kulturës dhe tabuve, askush nuk e ndihmonte. Sot, dominimi i Turqisë, e cila ka qenë lider në fushën e kirurgjisë estetike për 20 vjet në këtë vend, është duke u shembur. Në Shqipëri po hapen klinika të reja me menaxherë italianë dhe gjermanë.

Tashmë qyteti i Tiranës po rritet në periferi, me komplekse apartamentesh për të akomoduar shqiptarët nga fshatrat dhe malet, të njëjtët qytetarë që po udhëtojnë falë fluturimeve me çmime të ulëta, në mesin e italianëve që kthehen me hundë të ndryshuar, gjoks tjetër, mollëza të tjera, një kundër-migrim i zakonshëm i epokës moderne./ Corriere della Sera

*Titulli origjinal: Nga Malpensa në Shqipëri: “Kundër-migrimi”” për ndërhyrjet kirurgjikale estetike – paketat e hotelit dhe ndërhyrja, 3 mijë euro për një rinoplasti

Ushqimet që duhet të shmangni nëse vuani nga artriti

Ekspertët thonë se njerëzit që vuajnë nga artriti duhet të përpiqen të kufizojnë ndjeshëm konsumin e ushqimeve që nxisin inflamacionin.

Çfarë është inflamacioni

Inflamacioni është një reagim i imunitetit ndaj toksinave ose lëndëve të huaja në trup.

Qëllimi i tij është që të ndihmojë trupin të eliminojë këto substanca të huaja dhe të riparojë dëmin e kryer.

Inflamacioni kronik ose sistemik është i dëmshëm sepse trupi sulmon veten.

Inflamacioni mund të prekë enët e gjakut dhe më pas trurin.

Inflamacioni kronik, shkakatari i saktë i të cilit nuk dihet akoma, nxit shfaqjen e shumë sëmundjeve.

Bëhet fjalë për sëmundjet e zemrës, sindroma metabolike, Alzheimeri, depresioni dhe artriti.

Ushqimet që duhet të shmangni nëse vuani nga artriti

Beteja kundër shumë sëmundjeve, përfshirë edhe artritin mund të nisë pikërisht në tryezë, duke shmangur një sërë ushqimesh.

Alkooli

Alokoli përkeqëson inflamacionin në trup, sidomos nëse pini 1-2 pije për vakt.

Ekspertët rekomandojnë kufizimin e ndjeshëm të tij për të mbajtur nën kontroll sëmundjen.

Buka e Bardhë

Sipas të dhënave, buka e bardhë është një burim karbohidratesh të përpunuara.

Ajo nxit inflamacionin dhe është e dëmshme për pacientët që vuajnë nga artriti.

Në vend të bukës së bardhë mund të zgjidhni bukë me drithëra të plotë që është e pasur me fibër, vitamina dhe minerale.

Akullorja

Sheqeri nxit inflamacionin dhe bashkë me qumështin mund të përkeqësojë simptomat e artritit.

Ekspertët janë kundër konsumit të rregullt të akullores.

Patatet e Skuqura

Njerëzit që vuajnë nga artriti duhet të qëndrojnë larg patateve të skuqura.

Ato përmbajnë acide yndyrore omega-6 që nxisin inflamacionin dhe përpos të tjerave janë karbohidrat i përpunuar i pasur me kripë.

Pijet e Gazuara

Këto pije janë plot e përplot me sheqer dhe substanca të tjera që ndezin inflamacionin dhe shumëfishojnë dhimbjet e shkaktuara prej artritit.

Në vend të pijeve të gazuara ju mund të pini çaj jeshil ose ujë me fruta.

Patatinat

Këto karbohidrate të përpunuara janë plot me kripë dhe të skuqura në vaj vegjetal.

Ato irritojnë inflamacionin dhe shkaktojnë dhimbje tek pacientët e prekur nga artriti.

Mishi i Kuq

Mishi i kuq rrit inflamacionin, sidomos kur është gatuar në zgarë.

Ekspertët thonë se njerëzit duhet të shmangin sa më shumë konsumin e këtij mishi.

Margarina

Margarina është e tejmbushur me yndyrna artificiale të cilat ulin kolesterolin e mirë dhe rrisin atë të keq.

Në vend të kësaj yndyrne zgjidhni ato të shëndetshme siç janë avokado, arrat dhe farat e linit./AgroWeb.org

Nga aroma e pakëndshme e gojës te vështirësitë në shikim, shenjat që tregojnë se mund të keni probleme me diabetin

Diabeti është një nga sëmundjet nga e cila preket një pjesë të konsiderueshme të popullsisë.

Në fakt ka disa lloje diabeti: tipi 1, tipi 2 dhe diabeti i krijuar nga mosha.

Shumica e njerëzve në botë vuajnë nga tipi 2, që ndodh kur trupi juaj nuk e përdor mirë insulinën.

Por cilat janë shenjat që tregojnë se mund të keni diabet dhe se duhet të bëni një analizë:

1. Ndjeni nevojën e urinimit gjatë gjithë kohës!

2. Nuk ndaloni së piri ujë!

3. Aromë e pakëndshme e gojës.

4. Vështirësi në shikim

5. Duart dhe këmbët mpihen shpesh dhe krijojnë vështirësi në lëvizje.

6. Po humbisni peshë, edhe pse nuk po mbani asnjë regjim të caktuar ushqimor.

7. Flini gjumë mjaftueshëm, por sërish ndiheni të lodhur.

8. Vini re shenja të errëta nëpër trup.

Është donatori i dytë më i madh, Gjermania planifikon të përgjysmojë ndihmën ushtarake për Ukrainën në vitin 2025

Gjermania planifikon të përgjysmojë ndihmën e saj ushtarake për Ukrainën në vitin 2025, sipas një burimi parlamentar.

Kancelari Olaf Scholz në vend të kësaj po planifikon të përdorë paratë e krijuara nga asetet e ngrira ruse në Gjermani për të mbështetur luftën e Ukrainës kundër Rusisë, tha burimi për AFP të shtunën.

Ajo nuk po planifikon “asnjë ndihmë shtesë” për 4.4 miliardë dollarë (3.4 miliardë £) të vendosura tashmë në buxhetin e vitit të ardhshëm, shtoi burimi.

Gjermania është donatori i dytë më i madh ushtarak i Ukrainës, duke ofruar 6.8 miliardë paund ndihmë këtë vit.

VIDEO/ Gjen golin në ndeshjen e tretë radhazi, ish-sulmuesi i Shpresave vazhdon të mahnitë në Angli

Çfarë e shkakton mbajtjen e ujit në trup dhe si mund të nxirret në mënyrë natyrale

Për shkak të stilit të shpejtë të jetesës, ushqimit të parregullt dhe jo të duhur, ndodh mbajtja e tepërt e ujit në trup

Nyjat e fryra, pesha e tepërt e trupit dhe përgjumja janë vetëm disa nga simptomat që tregojnë këtë problem.

Mbajtja e ujit në trup mund të ndodhë për shumë arsye, por kjo do të thotë që uji nuk nxirret jashtë në sasi të mjaftueshme.

Sistemet e organeve për nxjerrjen e lëngjeve, kryesisht veshkat dhe limfa, nuk nxjerrin jashtë mjaftueshëm lëngje dhe më pas ndodh mbajtja e tij – nën lëkurë, në disa organe, në disa pjesë të trupit.

Kjo më së shpeshti vërehet te ënjtjet, të cilat shfaqen në gjymtyrët e poshtme dhe më pas mund të shfaqen në fytyrë – fryrje të fytyrës, në duar, ënjtje në stomak…

Personat me mbipeshë priren të mbajnë lëngje, sepse jo shumë lëngje mund të kalojnë nëpër sistemin limfatik, për t’u nxjerrë jashtë, për shkak të qelizave yndyrore që bllokojnë hapësirën. Pra, në atë rast, mund të kemi një efekt të dyfishtë – si mbajtjen e ujit ashtu edhe formimin e celulitit.

Çfarë shkakton mbajtjen e ujit në trup

Ka shumë arsye – ato që janë banale, nuk janë të rrezikshme, dhe kjo është nëse marrim shumë lëngje dhe sistemi ynë i eliminimit, siç janë veshkat, nuk mund të nxjerrë mjaftueshëm lëngje për shkak të problemeve me të njëjtat organe. Pastaj, dekompensimi kardiak, probleme me mushkëritë, probleme në nivel të organeve të tjera – mëlçisë… dhe këto janë gjëra më të rënda. Gjithashtu shkak mund të jenë problemet me qarkullimin venoz. Pastaj, nëse ka ndonjë tromb sistemi i qarkullimit të gjakut, e gjithë kjo mund të pengojë në nxjerrjen e ujit.

Arsyet më të zakonshme janë lëvizjet e pamjaftueshme, gjumi i pamjaftueshëm dhe aktiviteti fizik. Ne duhet të bëjmë ushtrime për të lëvizur limfën.

Gjithashtu gjatë shtatzënisë rritet vëllimi i plazmës së gjakut dhe shfaqet fryrja. Nëse pimë pak ujë, trupi mund të mbajë ujë për ta kursyer.

– Duhet të keni shumë kujdes me kafeinën, sepse është një diuretik i njohur. Diuretikët duhet të merren me kujdes, sepse mund të nxjerrin aq shumë lëngje sa të shkaktojnë probleme në trupin tonë – rritet presioni i gjakut, rritet niveli i kortizonit, rritet niveli i adrenalinës dhe ndodh çekuilibri hormonal.

Mënyra më e mirë për të nxjerrë ujin nga trupi

– Hidratimi i duhur. Lëngu më i mirë për të marrë është uji, sapo të ngrihemi në mëngjes duhet të pimë dy gota ujë të vakët. Pse? Kur uji i pastër hyn në trup, ai thjesht hidraton të gjithë trupin, furnizon organet dhe qelizat tona, veçanërisht trurin dhe veshkat.

Keni kujdes me kafen dhe diuretikët, sepse do të hedhin kaliumin, ndërsa teprica ose mungesa e kaliumit mund të shkaktojë probleme të mëdha sepse ritmet e zemrës, presioni varen nga kaliumi… Pasi të pini dy gota ujë në mëngjes, mund të pini çaj, si p.sh. bari mijëfletësh (bar pezmi) dhe t’i shtoni çajit, për shembull, lëngun e shtrydhur të shegës, boronicës. I mirë është edhe shalqini, mund ta përdorin edhe diabetikët.

“Hapja e dosjeve angazhim i paekuivok”, Basha: Statusi i të përndjekurit politikë do të ketë vlerën e statusit të ish-ushtarakut në Republikën e Shqipërisë

“Hapja e dosjeve angazhim i paekuivok”, Basha: Statusi i të përndjekurit politikë do të ketë vlerën e statusit të ish-ushtarakut në Republikën e Shqipërisë

Hapja e dosjeve të sigurimit të shtetit është një qëndrim i paekuivok i kreut të Demokratëve Euroatlantikë Lulzim Basha. Në podcastin e radhës ku të pranishëm ishin edhe përfaqësues të ish-të përndjekurve politikë, Basha tha se nuk mundet që një deputet, një politikan, një drejtues i lartë institucionesh apo një person mediatik, qoftë pronar, bashkëpronar apo analist mediash të mbahet nën presion nga dikush që ka dosjen apo kopje të dosjes në vitin 2024 apo 2025.

Ai gjithashtu përsëriti se me fondin i kujtesës, hapjen e dosjeve të sigurimit të shtetit dhe dëmshpërblimi që është angazhimi i demokratëve euroatlantikë përmes statusin e të përndjekurit politik me vlerë të barasvlefshme me statusin e ish ushtarakut, janë angazhimet programore jo për të kërkuar mirënjohje, por t’i ofrojmë me një ndjesë të thellë dhe me kokën ulur që pas 34 vitesh akoma diskutohet për këto gjëra.

Pjesë nga fjala e Bashës:

Hapi i dytë është një qëndrim i paekuivok i dosjeve të sigurimit të shtetit që do të thotë transparencë totale. Sigurisht jo për hakmarrjen, por për të çliruar dhe ata që sot e kësaj dite janë peng i këtyre dosjeve dhe mbahen peng nga këto dosje. Në rastin më të mirë ngë vetëdija e tyre, në rastin më të keq nga ata që kanë akses në këto dosje apo kopje të atyre dosjeve që siç e dimë fare mirë, se ka indivit që prej kohësh përfliten se kanë kopje të këtyre dosjeve që me anë të të cilave i shantazhojnë. Dhe një deputet, apo një politikan, apo një drejtues i lartë institucionesh apo një person mediatik, qoftë pronar, bashkëpronar apo analist mediash të mbahet nën presion nga dikush që ka dosjen apo kopje të dosjes në vitin 2024 apo 2025, kjo është e papranueshme, ky është shantazhi më i tmerrshëm që i bëhet një shoqërie pas asaj që ka hequr deri në vitin 1990. Pra, fondi i kujtesës, hapja e dosjeve të sigurimit të shtetit, transparencën totale për dosjen e sigurimit të shtetit dhe e treta që është borxhi i pashlyer moral i shoqrisë që është dy herë më i lartë, si borxh rëndon mbi ne, mbi demokratët, mbi demokratët euroatlantikë. Sepse ne duhej t’ikishim dhënë fund kësaj. Nuk i dhamë fund, në fakt i dhamë mundësinë kundërshatrit tonë politik dhe pasardhësit të partisë së persekucionit që të paguante më shumë këste sesa Partia Demokratike. Kjo është totalisht e papranueshme, por kjo paketë duhet të jetë e rishikuar. Në çfarë aspektesh? Së pari dëmshpërblimi duhet rishikuar për të qenë koherent. Smund të marrin më shumë dëmshpërblim persekutorët apo ish- persekutorët, apo anëtarët e byrosë politike dhe të marin më pak të përndjekurit politik. Duhet të përfshij të gjitha shtresat sepse ka shtresa të cilat nuk përfitojnë edhe sot e kësaj dite. Dhe e treta dhe më e rëndësishmja në këtë aspekt, në aspektin e dëmshpërblimit që është angazhimi ynë për statusin e të përndjekurit politik me vlerë të barasvlefshme me statusin e ish ushtarakut në Republikën e Shqipërisë. Këto janë angazhimet tona programore për të cilat jo vetëm që nuk presim mirënjohje, por i ofrojmë me një ndjesi të thellë ndjese dhe me kokën ulur pas 34 vitesh që jemi rreth kësaj tavoline duke folur akoma për këto gjëra. Por kjo paska qenë fatura që duhet të paguanim për bashkëjetesën me bashkëfajtorët. Kjo bashkëjetesë me bashkëfajtorët ka marrë fund. Divorci është politik, por është dhe moral me ta dhe bashkëfajtorët janë bashkë, siç e shikojmë në çdo aspekt, edhe bashkëvuajtësit janë bashkë. Por nuk jemi të gjithë bashkëfajtor, sigurisht nuk janë të gjithë bashkëvuajtës. Por ata që kanë vuajtur tmerret e diktaturrës së komunizmit meritojnë dhe duhet të kenë për veten e tyre, për familjet e tyre dhe për hir të shoqërisë dhe të nesërmes, brezave të nesërm fondin e kujtesës, transparencën e plotë të dosjeve të sigurimit të shtetit, statusin e të përndjekurit politik. Këto janë angazhimet tona programore, për të cilat dhe me të cilat do të kërkojmë që aleancës tonë politike edhe në zgjedhjet e ardhshme, për herë të fundit do ta kërkojmë këtë me kokën lartë për atë që do të bëjmë, por me kokën ulur për atë që se kemi bërë.

“Informacioni për krimet e diktaturës në kurikulat e arsimit”, Basha: Një angazhim tjetër do jetë edhe gjetja e eshtrave të të zhdukurve të komunizmit

Duke folur në podcastin e radhës me përfaqësues të të ish-të përndjekurve politikë, kreu u Demokratëve Euroatlantikë, Lulzim Basha u shpreh se një iniciativë do jetë dhe futja në kurikulat arsimore të informacioneve që kanë lidhje me krimet e diktaturës.

Ai gjithashtu është shprehur se një aspekt që ka dhe një dimension tjetër përveç kujtesës dhe mësimit, është pjesa e pazgjidhur e të zhdukurve. Basha tha se për këtë angazhimi do të jetë shtetëror përmes arkivave të këtyre institucioneve famëkeqe si dhe në ato vende që dihen përmes metodave të avancuara ky proces do të shkojë përpara.

Ai gjithashtu tregoi se kur ishte ministër i Brendshëm ngriti një grup pune të veçantë që nisi punë për gjetjen dhe rivarosjen e eshtrave të personave të zhdukur në kohën e komunizmit, por që fondet e qeverisë së atëhershme për këtë iniciativë nuk vazhduan gjatë.

Pjesë nga fjala e Bashës:

Po kthehem dhe njehërë që kësaj t’i kundërvihemi duhet me detyrim dhe me financim nga shteti fëmijët e shqiptarëve nga arsimi parauniversitar, e deri në përfundim të universitetit të kenë mundësinë të vizitojnë këto vende të vuajtjes, të kenë mundësi përmes kurikulave të arsimit parauniversitar të mësojnë datat e rëndësishme, figurat e rëndësishme të rezistancës dhe terrorit ndaj tyre dhe familjeve të tyre dhe të kenë të dhënat e pakomprementueshme sepse këto janë të dhëna të cilat nuk mund të diskutohen. Dihet numri i të përndjekurve, dihet numri i të burgosurve, dihet numri i të internuarve, dihet numri i të pushkatuarve me gjyq pa gjyq, i të torturuarve. Këto duhet të vihen në dispozicion të kurikulave në akademi. Pastaj vijmë tek një pjesë që ka dhe një dimension tjetër përveç kujtesës dhe mësimit, që është pjesa e pazgjidhur e të zhdukurve. Edhe për këtë sigurisht angazhimi do të jetë shtetëror përmes arkivave të këtyre institucioneve famëkeqe dhe përmes angazhimit publik të shtetit në ato vende që dihen, një pjesë e vendeve dihen dhe përmes metodave të avancuara kjo do të shkojë përpara. Si Ministër i Brendshëm ngrita një grup pune të veçantë që nisi punë për këtë. Kërkova që në buxhetin pasardhës në buxhetin e dytë apo të tretë të caktoheshin zëra për gjetjen dhe rivarosjen e eshtrave të personave të zhdukur në kohën e komunizmit. Për fat të keq pas dy viteve zbriti prap në harresë dhe nuk pati një përpjekje institucionale për t’i dhënë fund këtij problemi të tmershëm.