Në luftë kundër terrorizmit, qeveria belge po përdor mjete të tjera. Në të ardhmen do të regjistrohen gjerësisht edhe të dhënat e personave që udhëtojnë me autobus, me tren ose me anije në Evropë. Ikja pas atentatit në tregun e Krishtlindjeve e atentatorit të dyshuar të Berlinit, e tregon sipas ministrit të Brendshëm të Belgjikës të gjithë dilemën. Një person i dyshuar, pati, siç doli, mundësi që të kalojë disa kufij brenda Evropës. Nuk ka kuptim që të mbyllësh një derë duke e lënë hapur tjetrën, i tha Jamboni stacionit televiziv “VRT”.
Bashkimi Europian vendosi vitin e kaluar ruajtjen në kompjutera të të dhënave të pasagjerëve të avionëve. Ky rregull do të vlejë që prej majit 2018. Por qeveria belge synon që këtë rregull ta zgjerojë edhe në mjete të tjera të qarkullimit. Pak para Krishtlindjeve, Dhoma e Deputetëve aprovoi në Bruksel një ligj përkatës. Shoqëritë hekurudhore, të autobusëve dhe të trageteve do t’i marrin në të ardhmen paraprakisht të dhënat personale të klientëve të tyre, siç janë emrat, adresat, numrat e kartave të kreditit, numrin e vendit të uljes dhe itinerarin. Këto informacione të ndjeshme pastaj do t’u përcillen organeve të sigurisë dhe do të verifikohen prej tyre.

Edhe më shumë të dhëna
Menjëherë para nisjes së udhëtimit, të dhënat personale të pasagjerëve do të verifikohen sërish, bëjnë të ditur “ARD” dhe gazeta gjermane “Süddeutsche Zeitung”. Nëse sipërmarrjet nuk do ta respektojnë detyrimin e tyre për regjistrim, ato rrezikojnë të marrin një gjobë prej 50.000 eurosh për çdo rast të lënë pa regjistruar.
Komisioni Europian në parim nuk ka gjë kundër këtij plani të belgëve. Kushti i vetëm është që e drejta nacionale të jetë në përputhje me të drejtën e BE, tha një zëdhënës i Komisionit në Bruksel. Përfaqësues të shoqërive të hekurudhave, të autobusëve dhe të shoqërive të tragetit reaguan të zemëruara. Mbledhja e të dhënave dhe kontrollet kërkojnë kaq shumë punë, sa do t’i largojnë klientët dhe do t’i bëjnë ata të preferojnë udhëtimin me vetura, u tha në reagimet e para.
Ministri i Brendshëm i Belgjikës, Jambon reagoi i paimpresionuar. Ai aktualisht bën publicitet për projektin e tij te kolegët e Holandës, të Francës dhe të Gjermanisë dhe do ta bëjë këtë edhe në fund të janarit, në takimin me kolegët e BE. Ka rëndësi që të përfshihen sa më shumë vende, tha Jambon.

Pas sulmit të fundit terrorist në Stamboll, Turqia po vepron me ashpërsi të plotë kundër terroristëve të IS-it në Siri. Ndërkohë u shfaq një video-selfie e të dyshuarit në zemër të Stambollit. Pas sulmit në një klub nate “Reina” në Stamboll, Turqia ka filluar të bombardojë objektiva të të ashtuquajturit “Shteti Islamik” në Sirinë Veriore. Me raketa, tanke dhe avionë luftarakë ajo ka vënë në shënjestër më shumë se 150 objektiva, njofton agjencia e lajmeve, “Anadolu”. Në këto aksione janë vrarë 18 terroristë dhe janë plagosur 37 të tjerë. Ndërkohë lidhur me sulmin në Stamboll janë arrestuar në aeroportin e Stambollit dy të huaj, policia nuk e ka bërë të ditur nacionalitetin e tyre.

Të dhëna të reja për autorin e sulmit terrorist
Në natën e Vitit të Ri një atentator hyri në klubin e natës “Reina” dhe qëlloi verbërisht ndaj njerëzve që festonin. Ndërkohë është shfaqur një video-selfie, e publikuar nga autoritetet turke, rreth 40 sekonda e gjatë, ku tregohet një burrë që ecën dhe filmon me celular veten dhe ambientin përreth. Duket se videoja është bërë në afërsi të sheshit Taksim, zemra e metropolit turk.
Sipas mediave turke, autori duket se ka luftuar më parë për IS-in. Ndërsa gazeta “Habertürk” ka shkruar se ai ka përdorur mitraloz, të tipit kallashnikov, e për të mos humbur kohë me ndërrimin e municionit, ai ka përdorur dy tytat. Gjithsej janë përdorur 120 goditje.

Presidenti i zgjedhur, Donald Trump hodhi poshtë mesazhin e nënkuptuar të Kim Jong Un se ushtria e tij mund të testojë së shpejti një raketë balistike ICBM, e cila do të mundet të arrijë territorin amerikan. Komentet e udhëheqësit koreanoverior u bënë gjatë fjalimit të tij për Vitin e Ri.
Zoti Trump shkruajti në Twitter se “Kjo nuk do të ndodhë!”.
Presidenti i zgjedhur gjithashtu përsëriti në Twitter kritikat e bëra në të kaluarën ndaj Kinës se nuk ka arritur të ndalojë zhvillimin e armëve bërthamore dhe programeve të raketave balistike nga Pyongyang-u.
Korea e Jugut lavdëroi komentet e zotit Trump si tregues i një “botëkuptimi të qartë të seriozitetit dhe urgjencës së kërcënimit bërthamor nga Korea e Veriut”.
Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme të Koresë së Jugut, Cho June-hyuck, tha se ky mund të lexohet si një paralajmërim i qartë ndaj komenteve të Kim Jong Un, që tregojnë për ndonjë provokim të mundshëm.

Raketa me platforma të lëvizshme
Megjithatë, është më e vështirë se ç’mendohet të ndalohet Korea e Veriut të testojë raketa balistike interkontinentale ICBM.
“Edhe nëse Presidenti i ardhshëm Trump vendos të goditet qendra e lëshimit hapësinor ‘Sohae’, kjo nuk zgjidh asgjë, me përjashtim të rastit nëse të gjitha raketat do të ndodhen aty në atë moment”, thotë Jeffrey Lewis, drejtor i programit kundër përhapjes së armëve, në Institutin e Studimeve Ndërkombëtare në Kaliforni.
Deri më tani, analistët amerikanë të mbrojtjes mendonin se Korea e Veriut mund lëshonte drejt territorit amerikan vetëm raketat e tipit “Taepodong-2”, të cilat nuk janë lëshuar ndonjëherë nga platformat e palëvizshme të stacionit të lëshimit hapësinor “Sohae”.
Në vitin 2016 dhe në vitin 2012, Korea e Veriut nisi raketa Taepodong duke thënë se ishin pjesë e një programi paqësor hapësinor për dërgimin e satelitëve në orbitë. Megjithatë, programi hapësinor i Koresë së Veriut është denoncuar si një pretekst për avancimin e teknologjisë së raketave bërthamore dhe balistike, që janë të ndaluara prej rezolutave të OKB-së.
Por, gjatë vitit të kaluar, krahas dy testeve të fuqishme bërthamore dhe testimeve të shumta të raketave të lëshuara nga platforma të lëvizshme dhe nënujore, Korea e Veriut testoi edhe një motor të ri të fuqishëm për dy sisteme të lëvizshme ICBM, të quajtura KN08 dhe KN14, të cilat mund ta zgjerojnë rrezen e tyre duke mbuluar të gjithë territorin amerikan.
Zoti Lewis thotë se raketat duket se kanë tashmë motorë shumë më të sofistikuar.
Platformat e lëvizshme të lëshimit të raketave të Koresë së Veriut mund të mbahen të fshehura nën tokë dhe në vendstrehime të ndryshme në mbarë vendin, duke e bërë të vështirë për ushtrinë amerikane shënjestrimin e tyre.

Lojë shahu për negociata
Duhet thënë se udhëheqësi koreanoverior nuk kërcënoi haptazi gjatë fjalimit se do të testojë raketat ICBM. Ai po bënte realisht një përmbledhje të avancimeve bërthamore gjatë vitit që kaloi, ku përfshihet edhe testimi i motorit për raketat ICBM.
Por, analistët thonë se kjo do të pasohet logjikisht nga lëshim raketash për të testuar këtë aftësi të re.
Udhëheqësi koreanoverior Kim tha se vendi i tij do të vazhdojë të rrisë aftësitë bërthamore për sa kohë që Shtetet e Bashkuara dhe aleatët do të kërcënojnë sigurinë e Koresë së Veriut. Ai kundërshtoi në veçanti stërvitjen e përbashkët ushtarake të SHBA-së dhe Koresë së Jugut, që zhvillohet çdo vit.
Analisti Yang Moo-jin, i Universitetit të Studimeve koreanoveriore në Seul, thotë se mesazhi i Kim për vitin e ri ishte një përpjekje për të shfaqur forcë përballë negociatave të mundshme me administratën e re Trump.
Zoti Yang thotë se e shohim Korenë e Veriut të shfaqë synimin e saj për të mbajtur nën kontroll nivelin e reagimit të politikës së re që do të krijohet nga administrata Trump.
Ahn Chan-il, një i arratisur nga Korea e Veriut, tashmë analist në Institutin Botëror për Studimet koreanoveriore, thotë se nëse synimi i Kim Yong Un ishte që t’i bënte presion zotit Trump nëpërmjet kërcënimit të raketave balistike interkontinentale, ai ka dështuar.
Zoti Ahn thotë se “është shqetësuese se Kim Jong Un përmendi raketat ICBM, gjë që do të stimulojë kundërshtarët në SHBA”.
Gjatë fushatës presidenciale, zoti Trump e quajti një “maniak” udhëheqësin koreanoverior Kim Jong Un, por i njohu atij aftësinë e marrjes së pamëshirshme të pushtetit. Njëkohësisht, ai theksoi se SHBA-ja duhet të jetë e ashpër në përballjen me çfarëdolloj provokimesh dhe shtoi se “ky njeri nuk di të luajë lojëra. Dhe ne nuk mundemi të luajmë me të”.

Presidentin që po largohet në SHBA, Obama, Moska e akuzon për mani hakmarrjeje dhe për dështim në politikën e jashtme. Skandalin në Uashington e pasoi një furtunë zemërimi në Moskë. Tri javë para se të largohet nga posti i Presidentit, Barack Obama e ndëshkoi Rusinë për sulmet e dyshuara të piratëve të internetit ndaj SHBA me sanksione dhe dëbime masive të diplomatëve – dhe politikanët rusë nuk i kursejnë reagimet e ashpra. Kështu, ish-Presidenti dhe kryeministri i sotëm, Dmitri Medvedev shkruan në Twitterin e tij për “agoni antiruse”.
Edhe Konstantin Kosaçov, kryetar i Komisionit të Jashtëm të Këshillit të Federatës, Dhomës së Sipërme ruse, e përmend këtë. “Këtë nuk mund ta quash as agoni të pallonjve që u kanë rënë pendët, por e kufomave politike”, i deklaroi agjencisë së lajmeve “TASS”, duke aluduar për traditën amerikane, që i quan presidentët në largim “pallonj pa pendë”.
Politologë të afërt me Kremlinin kërkojnë motive për vendimin e Obamës, duke e injoruar në mënyrë karakteristike shkakun zyrtar, hakmarrjen për sulmet e hakerëve. Kështu, Fjodor Lukjanov, kryeredaktor i revistës “Rusia në politikën globale” dhe kryetar i këshillit formalisht të pavarur “Këshill për Politikën e Jashtme dhe të Sigurisë”, thotë se Barack Obamës i erdhi në fund të presidencës së tij më në fund mundësia për të thënë mendimin e tij të vërtetë për disa partnerë të vjetër bisedimesh në skenën ndërkombëtare.
Fillimisht, shprehet eksperti, patëm vendimin e pashembullt për të mos e bllokuar në Këshillin e Sigurimit të OKB-së rezolutën kundër ndërtimit të kolonive izraelite. “Ky është rezultati i një antipatie të gjatë të Obamës kundër kryeministrit (izraelit) Benjamin Netanjahu”. Tani, thotë Lukjanov, pason një luftë diplomatike kundër Rusisë në stilin e viteve ’70. “Atje janë mbledhur pa dyshim shumë gjëra, por më parë, Presidenti i SHBA nuk mundej ose nuk donte t’i zbrazte të gjitha”.
Pavel Podlesny, njëri nga ekspertët kryesorë në Institutin për Studimet e SHBA dhe të Rusisë të Akademisë ruse të Shkencave, mendon përkundrazi se në elitën amerikane ka shumë të fyer, të cilët nuk e pranojnë dot “se mekanizmat e qetësimit të konfliktit të Sirisë përpunohen pa SHBA dhe se Moska shfaqet si njëra ndër ndërmjetëset në konflikt”. Me fjalë të tjera, sanksionet për piratët e internetit apo hakerët, sipas mendimit të ekspertit janë të paktën pjesërisht reagim ndaj propozimit më të fundit ruso-turk-iranian të Vladimir Putinit për paqëtimin e Sirisë.
Synimin kryesor të sanksioneve, Podlesny e sheh në “shkaktimin sa më shumë problemeve Rusisë”. Një synim tjetër i Obamës, sipas tij, është që t’ia vështirësojë një fillim të ri politik pasardhësit të tij, Donald Trump. Edhe Fjodor Lukjanovi mendon në këtë pikë po kështu: Trumpit dhe ministrit të tij të Jashtëm tani do t’u duhet detyrimisht ” të fillojnë në një pikë shumë më të ulët, se më parë”.
Por fakti që Vladimir Putini e refuzoi një propozim të Ministrisë së tij të Jashtme, për të dëbuar të njëjtin numër diplomatësh amerikanë nga Rusia siç bënë SHBA, megjithatë e relativizon frikën se marrëdhëniet do të keqësohen në mënyrë thelbësore që në krye të nisjes së marrëdhënieve midis presidentit rus dhe presidentit të ardhshëm të SHBA.

Nga Afganistani në Siri, administrata e ardhshme e presidentit të sapozgjedhur Donald Trump do të përballet me shumë sfida ushtarake në vitin 2017, por jo të gjitha problemet e saj do të vijnë nga jashtë. Korrespondentja e “Zërit të Amerikës” në Pentagon, Carla Babb sjell hollësitë.
Shtetet e Bashkuara vazhdojnë të jenë të angazhuara në luftërat kundër ekstremistëve islamikë në Afganistan dhe militantëve të Shtetit Islamik në Irak dhe Siri.
Lufta taktike kundër militantëve të Shtetit Islamik është duke përparuar me ngadalësi, por ende është e paqartë se si do të angazhohet administrata e ardhshme e zotit Trump në zgjidhjen e krizës siriane.
“Në Siri ne në të vërtetë nuk kemi strategji për t’i dhënë fund luftës civile. Zoti Trump ka lënë të kuptohet se mund të jetë i gatshëm të lejojë presidentin Assad të fitojë luftën, por unë nuk jam i sigurt se kjo është një zgjidhje praktike sepse Assad i ka duart e lyera me gjak”.
Lufta në Afganistan është në vitin e pesëmbëdhjetë. Numri i trupave ndërkombëtare është zvogëluar nga rreth 140 mijë në vitin 2011 në më pak se 15 mijë trupa dhe eksperti i mbrojtjes Michael O’Hanlon thotë se ekipi i ri amerikan i mbrojtjes mund të shqyrtojë mundësinë e rritjes së përkohshme të numrit të trupave ndërkombëtare në Afganistan.
“Nuk ka asnjë arsye që të mos angazhohemi pak më shumë në qoftë se një gjë e tillë do të ndihmonte në lehtësimin e presionit nën të cilin ndodhet ushtria dhe policia afgane. Kjo do t’u jepte atyre pak më shumë kohë për të konsoliduar radhët e tyre pas humbjeve të mëdha që ata kanë përjetuar”.
Por ndërkohë që Shtetet e Bashkuara po luftojnë ekstremizmin në të gjithë globin, fuqitë e mëdha si Rusia dhe Kina po modernizojnë forcat e tyre ushtarake.
“Për shkak të angazhimit tonë në operacionet kundër ISIS-it, në stabilizimin e Afganistanit dhe Irakut dhe për shkak të kufizimeve buxhetore të vendosura në vitin 2012, ne nuk kemi qenë në gjendje të blejmë pajisje moderne për t’iu kundërvënë aftësive të reja të vendeve si Rusia dhe Kina”.
Në fjalimet e tij politike, Presidenti i zgjedhur Trump ka premtuar fuqizimin e ushtrisë.
“Ne kemi njerëzit më të kualifikuar në botë në ushtrinë tonë. Ne do ta rindërtojmë ushtrinë tonë të varfëruar dhe më në fund do të kujdesemi për veteranët e ushtrisë sonë”.
Analisti i çështjeve të mbrojtjes, David Ochmanek thotë se Shtetet e Bashkuara duhet të shpenzojnë më shumë në përmirësimin e teknologjisë së raketave “kruz” dhe raketave ajër-ajër, sepse ai thotë se këto armë mund t’i japin forcave të armatosura më shumë avantazh në parandalimin e kërcënimeve.